Rekonstrukcja zaniku kości

Dlaczego rozróżniamy pacjentów z pojedynczymi brakami zębowymi i całkowicie bezzębnych? Ponieważ leczenie implantologiczne wymaga wtedy innego podejścia.

Utrata zęba i towarzyszących ubytków kostnych może sprawić, że konieczna okazuje się regeneracja kości, aby zapewnić długotrwały komfort użytkowania w obrębie tkanki kostnej. Nieregenerowane ubytki mogą prowadzić bowiem do gromadzenia się pokarmu w miejscach trudno dostępnych dla standardowych narzędzi higienicznych. Konsekwencje długofalowe mogą być również pozornie niezwiązane z zębami, a zalicza się do nich bóle głowy czy nawet głębokie zmarszczki, które pojawiają się na skutek zmian w rysach twarzy.

Precyzyjne planowanie leczenia jest kluczowe, aby zapewnić satysfakcjonujące i trwałe rezultaty. Chociaż odbudowa kości może wydawać się zabiegiem inwazyjnym, długotrwałym i kosztownym, nowoczesne techniki i narzędzia pozwalają obecnie na przeprowadzenie implantacji z jednoczesną odbudową kości. Dzięki temu możliwe jest skrócenie czasu leczenia, zmniejszenie jego inwazyjności i ograniczenie kosztów.

Jedną z metod skutecznego leczenia jest natychmiastowa implantacja, która polega na wszczepieniu implantu bezpośrednio po usunięciu zęba.

Przy tradycyjnym podejściu, znanym jako implantacja odroczona, leczenie obejmuje kilka etapów:

1. najpierw usuwany jest ząb,
2. oczekujemy 3-4 miesiące, aby dziąsło się zagoiło, co często wiąże się z zanikiem kości,
3. następnie przeprowadzamy zabieg odbudowy kości,
4. oczekujemy na jej regenerację 4-9 miesięcy w zależności od wybranej metody,
5. kolejnym krokiem jest wszczepienie implantu,
6. czekamy kolejne 2-4 miesiące na integrację implantu z kością,
7. zakładamy śrubę gojącą,
8. oczekujemy 1 miesiąc,
9. i ostatecznie, często po ponad roku od usunięcia zęba, wykonujemy koronę zębową, rozwiązując problem braku zęba.

W przypadku natychmiastowej implantacji proces wygląda następująco:

1. podczas pierwszej wizyty wykonujemy większość procedur: usuwamy ząb, wszczepiamy implant zastępujący korzeń zęba, w razie potrzeby odbudowujemy kość, przeszczepiamy dziąsło i umieszczamy koronę tymczasową, maskując natychmiast brak zęba,
2. po 2-4 miesiącach, gdy kość i tkanki miękkie wygoją się oraz ustabilizują następuje kolejna wizyta na której ząb tymczasowy zostaje zamieniony na trwałą koronę wykonaną z ceramiki.

I to wszystko! Zanik kości szczęki lub żuchwy nie wystąpi, a Twoja jakość życia poprawia się w zasadzie tego samego dnia.

Jakie są finansowe aspekty różnych metod leczenia i która z nich okazuje się być bardziej oszczędna?

Bez wątpienia, to natychmiastowa implantacja przoduje pod względem ekonomicznym.

Istnieje kilka przyczyn tej sytuacji:

• Krótszy czas potrzebny na przeprowadzenie natychmiastowej implantacji w gabinecie stomatologicznym bezpośrednio przekłada się na niższe koszty tego zabiegu.
• Odbudowa kości realizowana od razu po ekstrakcji zęba ogranicza ilość potrzebnych materiałów i elementów, co generuje dodatkowe oszczędności.
• Proces odbudowy kości jest minimalizowany do wypełnienia specjalnym materiałem miejsca po zębie, co eliminuje potrzebę stosowania dodatkowych membran czy śrub, charakterystycznych dla bardziej złożonych procedur regeneracji kości, co czyni zabieg bardziej komfortowym dla pacjenta. Warto bowiem mieć świadomość, że zanik kości często powoduje konieczność wykonania bardziej kosztownego leczenia.

Czy natychmiastowa implantacja oferuje jeszcze inne korzyści?

1. Procedura ta znacząco redukuje ryzyko zaniku kości po usunięciu korzenia, umożliwiając precyzyjne odtworzenie za pomocą implantu, która wiernie naśladuje naturalny ząb. Brak szybkiej interwencji implantologicznej często prowadzi do zaniku kości, co może powodować między innymi problemy pokarmowe.
2. Ponadto, metoda ta lepiej zachowuje brodawki dziąsłowe – estetyczne, różowe trójkąty pomiędzy zębami, które są kluczowe dla wyglądu uśmiechu. Dzięki temu nie powinny chociażby pojawić się postarzające zmarszczki, a proces regeneracji tkanek miękkich szczęki lub żuchwy może rozpocząć się szybciej.

Implantacja natychmiastowa jest więc przykładem zaawansowanego podejścia w leczeniu implantologicznym – zwłaszcza w kontekście regeneracji kości.
Inną metodą leczenia na którą zwracamy uwagę jest zabieg podnoszenia dna zatoki szczękowej. Zatoka szczękowa to przestrzeń w szczęce wypełniona powietrzem, której jednym z zadań jest regulacja temperatury powietrza przepływającego przez jamę nosową. Bezpośrednio kontaktuje się ona z wyrostkiem zębodołowym szczęki, który ulega zanikowi po utracie zęba, gdyż organizm usuwa “zbędny balast” niepotrzebny do utrzymania zęba.
Gdy konieczne jest wszczepienie implantu w obszarze, gdzie doszło do zaniku kości, stosujemy nowoczesne metody odbudowy kości. Dawniej standardem była otwarta procedura sinus lift, która jest inwazyjna i związana z długim czasem rekonwalescencji. Obecnie tak inwazyjne metody stosujemy tylko w skrajnych przypadkach, stanowiących jedynie niewielki odsetek wszystkich zabiegów.

Nowoczesne rozwiązania, które umożliwiają uniknięcie inwazyjnych procedur, to zamknięty sinus lift z wykorzystaniem techniki osseodensyfikacji oraz stosowanie implantów kątowych, które pozwalają na omijanie miejsc z ubytkami kostnymi, wykorzystując obszary z zachowaną kością. Często łączę te dwie techniki, by zapewnić najlepsze efekty.

Rozpoczynając od osseodensyfikacji, zastanówmy się, na czym polega ta metoda i jakie przynosi korzyści.

Osseodensyfikacja to nowatorska technika przygotowania miejsca pod implant, odbiegająca od tradycyjnych metod. Zamiast usuwać kość przy użyciu wierteł i tworzyć otwór na implant, osseodensyfikacja polega na kondensowaniu, zagęszczaniu i przemieszczaniu kości. Dzięki temu, miejsce na implant charakteryzuje się wyższą jakością kości w porównaniu do standardowego wiercenia.

W przypadku procedury podnoszenia dna zatoki szczękowej, osseodensyfikacja umożliwia wykonanie zabiegu przez bardzo mały otwór, ograniczony do średnicy samego implantu. Kość, która w tradycyjnej metodzie zostałaby usunięta, jest teraz przesuwana do wnętrza zatoki, zapewniając stabilne podparcie dla implantu. Metoda ta jest znacznie mniej inwazyjna, a okres gojenia po zabiegu jest łagodniejszy, z minimalnym ryzykiem opuchlizny i bólu.

Drugą techniką, pozwalającą uniknąć konwencjonalnego zabiegu sinus liftu, jest wykorzystanie implantów kątowych. W miejscach braku kości, zamiast jej odbudowywać, implanty umieszczane są pod specjalnym kątem. Dzięki łącznikom kątowym możliwe jest wykonanie koron bez dodatkowych kosztów związanych z odbudową kości.

Podkreślam, że medycyna to nie tylko nauka, ale także sztuka, a doświadczony lekarz – jak artysta, dysponuje szerokim spektrum metod rozwiązania problemu i nawet zabiegi, które wydają się być trudne do wykonania jak zanik kości (znany również jako atrofia kości) można przeprowadzić skutecznie. Ważne jest do tego indywidualne podejście do pacjenta, ponieważ uwarunkowania w jamie ustnej w przypadku utraty uzębienia są często różne.

W przypadkach pojedynczych braków, gdy potrzebujemy więcej kości, osseodensyfikacja również znajduje zastosowanie. Umożliwia ona zabiegi poszerzania wyrostka, kondensacji kości przy implantacji natychmiastowej czy ekspansji przegród kostnych, oferując uproszczone podejście do rekonstrukcji ubytków kostnych w porównaniu z tradycyjnymi metodami. Tym sposobem tkanki kostne mogą być odpowiednio zastąpione.

Na wstępie podkreśliłem podział pacjentów z ubytkami kostnymi na dwie główne kategorie: osoby z pojedynczymi brakami zębowymi i osoby całkowicie bezzębne, co podyktowane jest różnicami w podejściu leczniczym dla tych grup.

W sytuacji pojedynczych braków zębów, naszym celem jest odbudowa kości, by uzupełnienie zęba jak najlepiej naśladowało naturalne uzębienie.

Z kolei gdy mamy do czynienia z bezzębiem i potrzebujemy odbudować wszystkie zęby w szczęce, strategia leczenia ulega zmianie. Priorytetem staje się znalezienie możliwości umieszczenia implantów, umożliwiających rekonstrukcję uzębienia. W tej sytuacji dążymy do:

• możliwości wykonania pracy stałej, której nie będzie trzeba ściągać,
• umożliwienia realizacji zabiegu bez konieczności odbudowy kości, by jak najszybciej osiągnąć pożądane rezultaty,
• zapewnienia opcji natychmiastowego obciążenia implantów, co umożliwia pacjentom cieszenie się nowymi zębami zaraz po ich wszczepieniu i nie dopuszczając do zaniku kości szczęki lub żuchwy.

W zależności od doświadczenia i preferencji lekarza, możliwe jest zastosowanie tradycyjnych metod leczenia lub szereg alternatywnych rozwiązań, aby sprostać wymienionym wyżej celom.

Te specyficzne implanty są umieszczane w kości skrzydłowej, położonej z tyłu górnej szczęki. Procedura ta jest technicznie zaawansowana i tylko nieliczni implantolodzy ją przeprowadzają, ale wykorzystanie implantów pterygoidalnych umożliwia pokonanie trudności związanych z niedoborem kości bez konieczności jej odbudowy.

Inną efektywną metodą uzyskania odpowiedniego podparcia w szczęce dla nowych zębów jest zastosowanie implantów metodą palatal approach. Ta technika pozwala na wszczepienie implantów tam, gdzie na pierwszy rzut oka wydaje się, że kość jest zbyt cienka i pozornie zdaje się, że może tam zabraknąć miejsca. Jednak dzięki zastosowaniu odpowiednich, naukowo opracowanych technik, uzyskuje się stabilizację implantu i przewidywalne rezultaty leczenia.

Dodatkowo, do stabilizacji implantów możemy wykorzystać różne, niekonwencjonalne struktury kostne, takie jak ściana nosa. Choć może to brzmieć niepokojąco, w praktyce jest to bezpieczna i skuteczna metoda. W przypadkach znacznego zaniku kości w miejscu dawnych zębów, poszukujemy alternatywnych lokalizacji kostnych – czy to w rejonie nosa, kości skrzydłowej, czy tzw. trójkąta bermudzkiego w okolicy przednich siekaczy. Dla pacjenta lokalizacja ta nie ma większego znaczenia. Najważniejsze jest, aby lekarz implantolog znalazł odpowiednie miejsce na implant, co umożliwi pacjentowi cieszenie się estetycznym uśmiechem i swobodą przy spożywaniu posiłków.

Inną metodą stosowaną do stabilizacji implantów są implanty jarzmowe, znane również jako zygomatyczne, które umieszczane są w kości jarzmowej. Charakteryzują się one znaczną długością i są umiejscowione wysoko, w pobliżu istotnych struktur anatomicznych.

Mimo że nie jesteśmy zwolennikami tej techniki ze względu na ryzyko poważnych powikłań, warto zauważyć, że niektóre ośrodki oraz lekarze w Polsce, jak i na świecie specjalizują się w tej metodzie i osiągają zadowalające wyniki.

Podniesienie dna zatoki szczękowej

Chciałbym jeszcze nieco więcej napisać o zabiegu podniesienia dna zatoki szczękowej. To zabieg wykonywany czasami przed leczeniem implantologicznym umożliwiający ich wszczepienie pacjentom z niewystarczającą ilością kości. Ta zaawansowana procedura, znana również jako sinus lift, jest często wyszukiwana przez osoby poszukujące trwałych rozwiązań protetycznych. Dzięki precyzyjnym technikom chirurgicznym i wykorzystaniu nowoczesnych materiałów, podniesienie dna zatoki umożliwia odbudowę kości, zapewniając stabilne podłoże dla implantów i przyczyniając się do sukcesu długoterminowej rekonstrukcji uśmiechu.

Co warto zapamiętać?

1. Nie przyjmujcie bezkrytycznie opinii, że nie macie warunków do wszczepienia implantów. Współczesna stomatologia w większości przypadków pozwala na stworzenie odpowiednich warunków do implantacji.
2. Nie zawsze konieczna jest odbudowa kości, którą planowano w początkowym założeniu. Może istnieć alternatywne rozwiązanie pozwalające uniknąć tego zabiegu lub przeprowadzić go mniej inwazyjnie.
3. Dostępnych jest wiele technik wszczepiania implantów, które często umożliwiają osadzenie zębów już w dniu zabiegu lub dzień po, co przekłada się na lepsze efekty długoterminowe i skraca czas rekonwalescencji.