Leczenie kanałowe czy implant?

Większość pacjentów uważa, że jedynymi chorobami związanymi ze zmianami w jamie ustnej są próchnica zębów oraz stany zapalne dziąseł. Jednak obecnie wiemy już, że nie jest to prawda. Wiele chorób ogólnoustrojowych, takich jak choroby serca, cukrzyca, bezpłodność, udary, choroby jelit i wiele chorób autoimmunologicznych często mają swój początek w złym stanie jamy ustnej lub mogą być znacząco nasilane przez czynniki płynące z zębów do całego ciała.

Czy zdrowie ogólne jest zależne od utrzymania zdrowych zębów?

Często pokazuję pacjentom na tomografii komputerowej zmianę wokół zęba, która ma 1 cm średnicy i jest zlokalizowana głęboko w kościach szczęk. Tłumaczę wtedy, że gdyby kulka o średnicy 1 cm, wypełniona ropą wyrosła komukolwiek z nas na ręce lub twarzy, to u większości pacjentów reakcja byłaby taka sama – wizyta u specjalisty, aby zdiagnozować zmianę i usunąć.

Tymczasem w ustach nie zawsze wyczuwamy ten problem. On istnieje, ale głęboko w naszym ciele. Rozwija się w ukryciu szkodząc wszystkim pozostałym narządom.

Jak stan zęba może wpłynąć na nasze zdrowie?

Patrząc w usta widzisz najbardziej zewnętrzną część zęba, czyli szkliwo oraz dziąsła go otaczające. Ta część, służąca jedzeniu i uśmiechaniu się, jest zaledwie jedną trzecią całego zęba.

Prawdziwe życie toczy się w jego wnętrzu. Ząb jest jak każdy inny organ w ciele. Do jego wnętrza dochodzą pulsujące naczynia krwionośne, naczynia limfatyczne, a także system nerwowy oraz immunologiczny. Zęby są połączone z resztą ciała za pomocą tych systemów. Jeśli więc nasze ciało jest słabe i chore, nasze zęby również cierpią. Działa to również w drugą stronę. Jeśli mamy problem z zębami, wywołuje to kaskadę niekorzystnych reakcji w całym naszym organizmie!!!

Na co zwrócić uwagę i jak zadbać o swoje zdrowie z perspektywy zębów?

Bardzo ważne jest, aby chodzić na regularne wizyty kontrolne do stomatologa i wykonywać tzw. przegląd zębów wraz z tomografią komputerową, aby monitorować stan jamy ustnej oraz stan kanałów korzeniowych. Jeśli posiadasz próchnicę, wypełnienia amalgamatowe, Twoje dziąsła krwawią podczas szczotkowania lub lekarz zobaczy na zdjęciu rentgenowskim zmiany przy wierzchołkach zębów, konieczne jest, aby podjąć leczenie, aby stan ten się nie pogorszył i nie wpłynął negatywnie na nasze zdrowie ogólne. Dlaczego regularne wykonywanie badań jest tak ważne? Ponieważ zmiany w kości, przy wierzchołkach zębów, o których wspomniałem, nie są widoczne “gołym okiem” podczas badania stomatologicznego. Czasami nie dają objawów bólowych, a jednak infekują organizm.

Dlaczego konieczne jest, żeby zareagować najszybciej jak to możliwe?

1. Próchnica – odwlekając leczenie zębów objętych próchnicą możemy doprowadzić do tego, że próchnica obejmie większą część zęba i dojdzie do miazgi, co doprowadzi do konieczności leczenia kanałowego. Ono natomiast osłabienie zęba, ponieważ będzie on już funkcjonował jako martwy ząb.
2. Wypełnienia amalgamatowe – badania wskazują na to, że srebrne wypełnienia amalgamatowe, niegdyś powszechnie stosowane, są niebezpieczne dla zdrowia z powodu zawartej w nich rtęci, która podczas żucia uwalnia się do organizmu powodując problemy ogólnozdrowotne.
3. Krwawiące dziąsła – krwawiące dziąsła świadczą o tym, że zachodzą negatywne zmiany w przyzębiu, a kieszonki dziąsłowe są zainfekowane bakteriami. Może to skutkować zanikiem kości, a w konsekwencji nawet utratą zębów. Do tego bakterie obecne przy chorobach przyzębia, bardzo negatywnie wpływają na pracę wielu narządów wewnętrznych. Pierwszym krokiem do wyeliminowania bakterii jest profesjonalna higienizacja, a w bardziej zaawansowanych przypadkach może być też konieczna opieka periodontologa. W żadnej sytuacji nie należy bagatelizować krwawienia dziąseł. 
4. Zmianyokołowierzchołkowe – zmiany okołowierzchołkowe wskazują na to, że pod zębem toczy się stan zapalny, który infekuje nie tylko kość szczęki, ale cały organizm. Najczęściej takie zmiany leczy się za pomocą leczenia kanałowego, które ma na celu oczyszczenie zainfekowanych powierzchni zęba wraz z jego kanałami.

Czy leczyć zęby kanałowo czy lepiej od razu je usunąć i wszczepić implanty zębowe? Jak podjąć właściwą decyzję?

Leczenie endodontyczne i implantologiczne to dwa główne podejścia do odbudowy zębów, jednocześnie zupełnie różne. Wybór między nimi zależy od wielu czynników, w tym od stopnia uszkodzenia zęba, ogólnego stanu zdrowia pacjenta oraz ze względu na preferencje pacjenta i jego oczekiwania.

Co to jest leczenie kanałowe?

Przede wszystkim, kluczowe jest, aby leczenie kanałowe było przeprowadzone przez lekarza stomatologa endodontę, który jest doświadczonym stomatologiem w tej dziedzinie, kształci się tylko w tym kierunku i który się tym pasjonuje. Dodatkowo konieczne jest, aby leczenie kanałowe było przeprowadzone przy użyciu mikroskopu, ponieważ tylko w tak dużym przybliżeniu lekarz może je wykonać precyzyjnie, usuwając skutecznie wszystkie bakterie, a co najważniejsze, nie popełniając przy tym żadnego błędu, np. perforacji korzenia. Struktury zęba są tak małe, że niemożliwe jest dostrzeżenie wszystkiego gołym okiem. Ponadto, jeśli zostanie usunięta spora część tkanek zęba, aby go wzmocnić i aby leczenie kanałowe było trwałe, wskazane jest zabezpieczenie go dodatkową odbudową w postaci np. korony porcelanowej.

Jeśli procedura zostanie źle przeprowadzona, może się to wiązać z szeregiem powikłań po leczeniu kanałowym, takich jak infekcje i ropnie, ból i dyskomfort podczas jedzenia, uszkodzenie struktur zęba czy zainfekowanie pozostałych zębów. To w konsekwencji może prowadzić do innych zabiegów, a w ostateczności nawet skutkować usunięciem zęba.

Nieprawidłowo przeprowadzone leczenie kanałowe może mieć też wpływ na ogólny stan naszego zdrowia, m.in. na stany zapalne w organizmie, choroby serca czy ryzyko komplikacji u diabetyków. Ból i dyskomfort związany z problemami w jamie ustnej, w tym ze źle leczonymi zębami, mogą negatywnie wpływać również na jakość życia, zdolność do jedzenia i komunikacji.

Zagrożenia są jak widać dość poważne, dlatego wielu osobom może się w tym momencie nasunąć pytanie: Czy nieprawidłowo wykonane leczenie kanałowe można naprawić i czy istnieją zabiegi po leczeniu kanałowym, które mogą odwrócić tą sytuację? Co robić w takim przypadku?

Jeśli ząb zostanie źle przeleczony, istnieje możliwość ponownego leczenia kanałowego, tzw. reendo lub wykonanie dodatkowych zabiegów z zakresu mikrochirurgii korzeniowej, np. resekcji korzenia, czyli wycięcia skrawka zniszczonego korzenia i zabezpieczenia go odpowiednim materiałem.

Jeśli jednak ta metoda nie będzie skuteczna, wtedy zostaje już tylko usunięcie zęba i zastąpienie go przez implant.

Jakie są wskazania do usunięcia zęba?

Uznaje się, że ząb nie nadaje się do ratowania w przypadku:
– Zaawansowanego zniszczenia zęba, uniemożliwiającego jego odbudowę.
– Głębokiego zakażenia, czyli nieodwracalne zapalenie, które nie reaguje na leczenie endodontyczne.
– Poważnego osłabienia struktury zęba, co zwiększa ryzyko złamania korony zęba a nawet korzenia.

A co, jeśli nie zrobimy nic?

Pozostawienie zęba z zapaleniem może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak:
– Rozprzestrzenianie się infekcji na inne obszary jamy ustnej.
– Powstawanie ropni i rozległych stanów zapalnych powodujących zanik kości.
– Ryzyko przenikania bakterii do całego ciała

Podsumowując, pozostawiając taki stan zęba bez opieki, skazujemy nasz organizm na ciągłe cierpienie, nawet wtedy gdy sami tego bólu nie czujemy. 

Co zrobić jeśli usłyszymy diagnozę: Ząb należy usunąć?

Wszczepienie implantów. Jak ono wygląda? Jakie niesie za sobą korzyści lub ryzyko?

Tak jak w przypadku leczenia kanałowego, aby leczenie implantologiczne było skuteczne, ważne jest, aby wykonał je specjalista, doświadczony w tym zakresie, a samo leczenie zostało wykonane zgodnie z najnowszą i najlepszą wiedzą. 

Czy zatem implant to rozwiązanie alternatywne do leczenia kanałowego?

Leczenie kanałowe vs. Implanty. Porównanie metod na podstawie badań naukowych:

Długoterminowe efekty i trwałość:Pod względem długoterminowych efektów, leczenie kanałowe może wymagać powtórnych zabiegów lub nawet ostatecznie doprowadzić do konieczności ekstrakcji zęba. Utrzymując prawidłową higienę jamy ustnej i chodząc regularnie na kontrole, implanty mogą przetrwać całe życie bez potrzeby wymiany.

Potencjalne ryzyka i powikłania:Każda metoda leczenia niesie za sobą ryzyko powikłań. W przypadku leczenia kanałowego mogą to być infekcje, uszkodzenie zęba, czy problemy z wypełnieniem. Implanty mogą wiązać się z ryzykiem nieprawidłowego gojenia, stanem zapalnym, odrzutem implantu, czy problemami z integracją z kością. Tutaj do każdego przypadku należy podejść indywidualnie, aby ocenić sytuację i pomóc pacjentowi podjąć świadomą decyzję. 

Porównanie kosztów:Koszt leczenia jest ważnym aspektem dla wielu pacjentów. Leczenie kanałowe zazwyczaj jest tańsze, ale czy na pewno bardziej opłacalne w dłuższym okresie? Implanty mogą być droższe, ale w wielu przypadkach oferują większą trwałość i mniejsze ryzyko powikłań w przyszłości.

A jaka jest skuteczność leczenia endodontycznego oraz implantologicznego?

W badaniu opublikowanym przez “Hindawi”, w którym przeanalizowano różne grupy pacjentów leczonych endodontycznie oraz implantologicznie, stwierdzono, że wskaźniki sukcesu wahały się w szerokim zakresie.

Na przykład, najwyższy wskaźnik sukcesu leczenia kanałowego wynosił 97%, a najniższy – 73%. Dla implantów wskaźniki sukcesu wynosiły pomiędzy 99%, a 74,6 %. Zauważono również, że różne czynniki, takie jak np. technika wykonania zabiegu, stan przedoperacyjny zęba, czy indywidualne cechy pacjenta miały znaczący wpływ na wyniki leczenia.

W badaniu przeprowadzonym przez Chatzopoulosa i współpracowników z 2018 roku, przeanalizowano dane ponad 13 tys. pacjentów, którzy byli leczeni kanałowo lub implantologicznie. Ogólna stopa przeżycia była znacząco wyższa dla terapii implantami (98,3%) w porównaniu z leczeniem kanałowym (72,7%).

Te wyniki sugerują, że leczenie implantami może mieć wyższą trwałość w porównaniu z leczeniem kanałowym, szczególnie w dłuższym okresie czasu. Jednak nie można jednoznacznie stwierdzić co będzie lepszym rozwiązaniem, a wybór odpowiedniej metody leczenia zależy od wielu indywidualnych czynników, w tym od stanu zdrowia pacjenta, kondycji zębów oraz preferencji osobistych. 

Podsumowując:

Zarówno leczenie kanałowe, jak i implanty mają swoje zalety i wady. Ważne jest, aby przed podjęciem decyzji, skonsultować się ze specjalistą, wykonać szczegółową diagnostykę i zaplanować leczenie i kierować się nie tylko kosztami, ale także długoterminowymi efektami i swoim komfortem. Ja osobiście wyznaję zasadę, że jeśli tylko jest to możliwe, należy ratować zęby własne, lecząc je kanałowo. Co jest jednak ważne? Leczenie kanałowe powinien wykonać lekarz endodonta, który jest specjalistą w tej dziedzinie, kształci się tylko w tym kierunku i który pasjonuje się swoją pracą. 

Niezbędne jest, aby leczenie kanałowe było przeprowadzone przy użyciu mikroskopu, i używając odpowiednich nowoczesnych narzędzi oraz bezpiecznych materiałów.

W mojej opinii w dzisiejszych czasach po poprawnym przeprowadzeniu leczenia kanałowego, zęby mogą funkcjonować jeszcze przez wiele lat.

Jeśli jednak mamy zęba, który był już leczony kanałowo 1 lub 2 razy, leczenie to się nie powiodło i mamy wokół korzenia zmiany okołowierzchołkowe, to tutaj już mocno zastanowiłbym się nad usunięciem takiego korzenia i odbudową zęba za pomocą implantu. Podobnie w sytuacji złamania ścianki zęba, dużego zaniku kości wokół zęba lub zaawansowanej paradontozy. Również jeśli z jakiejś przyczyny spotka nas utrata zęba, wtedy na pewno z pomocą przyjdzie nam implantologia.

Pamiętajcie, że zdrowy uśmiech to inwestycja w Wasze samopoczucie, wygląd, ale przede wszystkim w ogólny stan zdrowia 🙂